روش کیفی در علوم اجتماعی و علوم رفتاری

نویسندگان

مرتضی منادی

چکیده

روش کیفی یا تفسیری یا توصیفی یا ژرف نگر، با وجود قدمت تاریخی اش پس از سال ها خاموشی، در دو دهه اخیر در علوم اجتماعی و علوم رفتاری از اقبال خوبی برخوردار شده است. این روش، با فرضیة ساختارمند آغاز نشده، یعنی فرضیه آزمایی از اصول آن نیست. هم چنین آزمایش تستی را دنبال نمی کند و قصد اجرای نظریه ای را نداشته، بلکه بعد از جمع آوری اطلاعات، در تحلیل ها از نظریه ها استفاده می کند. اعداد در آن نقش ویژه ای ندارند و در مقابل تفسیر و تحلیل عمیق داده ها نقش مهمی را ایفا می کنند. در صورت خوب انجام یافتن یک تحقیق به روش کیفی، آن تحقیق می تواند به تبیین نظریه ای جدید منتهی شود. رشته های مختلفی چون: روان شناسی، روان کاوی، روان شناسی اجتماعی، جامعه شناسی و انسان شناسی (یا مردم شناسی)، عرصة استفاده از روش کیفی هستند. مردم نگاری، مشاهده، پژوهش در عمل، زندگی نامه، مصاحبه و بررسی اسناد نیز از ابزارهای رایج جمع آوری اطلاعات در روش کیفی می باشند. هدف این مقاله معرفی روش های قابل اجرا و رایج در تحقیق کیفی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربرد روش تحلیل گفتمان در علوم رفتاری

در طول سال های اخیر استفاده از روش تحلیل گفتمان در میان تحقیقات مربوط بهحوزه های مختلف علوم رفتاری رو به فزونی نهاده است . تحلیل گفتمان روشی است، برایدریافت معنای نهفته در داده ها و تحلیل آن ها؛ در این روش، به جای مشاهده مستقیم داده هاو کنش های افراد، معنا مورد استفاده قرار می گیرد؛ و بجای استفاده از پرسشنامه و مصاحبه( و سایر ابزار جمع آوری اطلاعات ) ، گفتار و نوشتار پدید آورده شده و پیام هایی ...

متن کامل

بررسی ویژگی‌های شبکه استنادی در محیط وب:مطالعه کیفی در حوزه‌های علوم و علوم اجتماعی

هدف: هدف از تحقیق حاضر بررسی پنج ویژگی برگرفته از منابع استنادی در محیط وب شامل نوع قالب فایل، حوز? اینترنتی، زبان، تاریخ انتشار و فراپیوندی بودن است تا بدین ترتیب بتوان خصوصیات نشر آثار علمی در محیط وب را بررسی و شناسایی کرد. روش: تحقیق حاضر 545 منبع استنادی وبی نمونه‌گیری شده در چهار رشته از علوم و چهار رشته از علوم اجتماعی حاوی1650 مقال? علمی منتشر شده در 108 مجل? الکترونیکی (تمام متن داور...

متن کامل

دلفای کیفی، ابزار پژوهش علمی علوم اجتماعی

دلفای، یکی از مهم ترین و درعین حال جدیدترین ابزار پژوهش کیفی است. کاربرد آن در دهه ی چهل مورد توجه قرار گرفت و در باب موضوع های کلان، به ویژه کیفی و ذهنی، بسیار کاربرد دارد. برای مثال، می توان با استفاده از آن، برای سنجش آرای متخصصان ایرانی، هم در حوزه ی آکادمیک و هم اجرائی، پرسش های زیر را طرح کرد: "بزرگترین تنگناها و مسائل ارزشی مانع ارتقای زنان ایرانی در برهه ی کنونی تاریخ چیست؟" ی...

متن کامل

عناصر بنیادین پژوهش کیفی در علوم اجتماعی: هستیشناسی، معرفتشناسی، روششناسی و روش

جنبه‌های هستی‌شناسانه، معرفت‌شناسانه، روش‌شناسانه و روشی چهار جنبه از پژوهش و فهم هستند که از اهمیت خاصی برخوردارند و همگی به‌هم وابسته‌اند. در ادبیات پژوهش جداسازی هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی، از لحاظ مفهومی، با مسئلة خاصی روبه‌رو است. اصطلاح روش‌شناسی نیز با بی‌دقتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و پژوهشگران روش‌های پژوهش را به‌کار می‌گیرند بی‌آنکه اطلاعی از مفروضات هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی مورد قب...

متن کامل

روش نظریه‌سازی دینی در علوم اجتماعی

این مقاله با هدف پیشبرد ادبیات بحث علم دینی، به‌ویژه در زمینۀ روش‌شناسی علم دینی و با بهره‌گیری از روش تحلیل عقلی به معرفی روشی تلفیقی می‌پردازد که بر استفاده از ظرفیت‌های اجتهاد (روش تخصصی فهم و تفسیر متون دینی) و روش‌های علوم اجتماعی در جهت افزایش تعامل میان آنها در مقام نظریه‌پردازی استوار است. نتیجۀ این تحقیق، ارائه روشی شش‌مرحله‌ای برای نظریه‌سازی دینی در علوم اجتماعی است که دو راهبرد استق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
روش شناسی علوم انسانی

ناشر: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

ISSN 1608-7070

دوره 12

شماره 47 2006

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023